BiyografiTürk Edebiyatı

Halide Edip Adıvar Kimdir?

1884 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Halide Edip Adıvar Milli Edebiyatın önemli romanlarını kaleme almakla beraber Milli Mücadele’nin içerisinde aktif olarak rol oynamış, ülkenin işgaline karşı da halkı harekete geçirmiştir. Sultanahmet Mitinglerinde yaptığı konuşmalarla ön plana çıkmış olan Halide Edip Adıvar Milli Mücadeleye katılan başarılı bir yazardır. Sivil olsa bile rütbe alan bir savaş kahramanı olarak karşımıza çıkan Halide Edip Kurtuluş Savaşında Mustafa Kemal’in yanında görev yapmıştır. Savaş yıllarında Anadolu Ajansı’nın kurulmasında rol alarak gaetecilik yapmıştır. Savaşta yaptıklarından dolayı İstiklal Madalyası almıştır. Edebi hayatına II. Meşrutiyet ile başlayan Halide Edip 1908 yılında gazetelerde kadın haklarıyla ilgili yazılar yazmıştır. Kaleme aldığı eserlerinde kadının eğitilmesine ve toplum içinde konumuna özellikle yer vermiş ve kadın hakları savunuculuğunu yapmıştır.

Halide Edip Adıvar Edebi Kişiliği

Halide Edip Adıvar HAndan romanından kahramanlarının birbirine yazdığı mektuplarda gelişen olayları konu edilir. Mektuplarla oluşan bu eser hayat hikayelerini konu edindiğinden dolayı önemlidir. Ateşten Gömlek romanında Milli Mücadele yıllarında yaşananları, İzmir’in işgali sırasında kocası ve çocuğu düşmanlar tarafından öldürülen Ayşe’nin hayat hikayesini anlatır. Vurun Kahpeye adlı romanda ise Batı Anadolu’ya öğretmen olarak atanan Aliye’nin yaşadığı konuları anlatır. Sanatçı en önemli romanlarından biri olan ve olgunluk dönemi eseri olarak nitelendirilen Sinekli Bakkal’da II. Abdülhamit dönemi toplumunu bir aşk hikayesiyle değerlendirir. Halide Edip’in eserleri üç dönemde toplanır. Bunlardan ilki Seviye Talip, Handan ve Kalp Ağrısı gibi daha çok bireysel konuları ve kadın psikolojisini incelediği eserlerdir. Bu dönem eserlerinde özellikle psikolojik tahliller ön plandadır. İkinci dönem Milli Mücadele yıllarını işlediği Ateşten Gömlek ve Vurun Kahpeye adlı eserlerini yazdığı dönemdir. Üçüncü dönem ise Kurtuluş Savaşı sonrasında toplumsal ve sosyal konulara yöneldiği ve bu anlayışla da Sinekli Bakkal ve Sonsuz Panayır gibi romanları yazdığı döneme verilen addır.

Milli edebiyat döneminin tanınmış ilk kadın romancısı ve hikayecisi konumunda olan Halide Edip Adıvar İngiliz dili ve edebiyatı profesörüdür. Bazı eserlerini İngilizce olarak yayımlamıştır. Fatih ve Sultan Ahmet’te yaptığı mitingleriyle tanınıt. Eserlerinde yaptığı tasvir ve tahlillerde başarılıdır. Konuşma diline bağlı kalarak eserler yazan Adıvar’ın dili özensizdir, eserlerinde de basit dil yanlışları vardır. İlk romanlarında aşk konusunu işlemiş olan başarılı yazar Türkçülük akımını benimsemiş, Milli Edebiyat akımının tanınmış ilk kadın romancısı olmuştur.

Eserleri

Roman: Heyula, Raik’in Annesi, Seviye Talip, Handan, Yeni Turan, Son Eseri, Mev’ud Hüküm, Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Kalp Ağrısı, Zeyno’nun Oğlu, Sinekli Bakkal, Yolpalas Cinayeti, Tatarcık, Sonsuz Panayır, Döner Ayna, Akile Hanım Sokağı, Kerim Ustanın Oğlu, Sevda Sokağı Komedyası, Çaresaz, Hayat Parçaları

Hikâye: İzmir’den Bursa’ya (Yakup Kadri, Falih Rıf­kı ve Mehmet Asım Us ile birlikte), Harap Mabetler, Dağa Çıkan Kurt, Kubbede Kalan Hoş Seda

Anı: Mor Salkımlı Ev, Türk’ün Ateşle İmtihanı

Tiyatro: Kenan Çobanları, Maske ve Ruh

İnceleme: İngiliz Edebiyatı Tarihi

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu