İçindekiler ✔
Yunus Emre’nin Hayatı
Yunus Emre tasavvuf şiirinin önde gelen temsilcilerindendir. Yunus Emre bunun yanında alim ve önemli bir halk şairidir. Yunus Emre 1240 senesinde doğduğu tahmin edilmektedir. Hayatının tamamını Anadolu’da geçiren Yunus Emre insanları eşit olarak görmüş ve insanlara değer vermiştir.
Yunus Emre, yukarıda da söylediğimiz gibi hayatının tamamını Anadolu’da geçirmiş ve Anadolu’da tanınan Türk ozanı olmuştur. Yunus Emre XIIV. ve XIV. yüzyıllar arasında yaşamıştır. Ancak Yunus Emre’nin eserleri günümüze kadar gelmiş ve herkes tarafından tanınan ve sevilen bir ozandır. Yunus Emre’nin yaşadığı dönem hakkında pek fazla bilgi yok ise de Anadolu Selçuklu Devletinin ortadan kalkması ile Anadolu’da Türk Beyliklerinin ortaya çıktığı dönemde yaşadığı söylenen bir halk ozanıdır.
Yaşadığı dönemde Anadolu Moğolların istilasına uğramış ve halk çok zor günler yaşıyordu. Yunus Emre böylesi karmaşık bir dönemde insanlara Allah sevgisini ve güzel ahlaka dair fikirlerini yaymaya çalışarak anadolu’da Türk-İslam birliğinin yeniden tesis edilmesinde mühim bir vazife üstlenmiştir.
Uzun yıllar Hacı Bektaş-i Velinin yanında hizmet yapmış olan Yunus Emre insanları zengin,fakir Hristiyan ,Müslüman olarak hiçbir zaman ayırmamış ve herkese derin bir sevgi ve muhabbetle yaklaşmıştır. Yunus Emre eserlerinde Hacı Bektaş-i Veli’den bahsetmese bile din konularına hemen hemen aynı cephelerden baktıkları bilinmektedir. İsterseniz birazcıkta Yunus Emre’nin kim olduğuna dair hakkında bilgi verelim.
Yunus Emre’nin Edebi Kişiliği
Yunus Emre’nin kim olduğuna dair elimizde kısıtlı bilgiler olsa da döneminin en başarılı şairlerinden olduğu aşikardır. Yazdığı şiirlerinde tamamiyle halka hitap ederek yalın bir dil kullanmıştır. Başarılı bir tasavvuf şairi olan Yunus Emre , günümüzün hala en çok okunan ve bilinen şairlerindendir.
Moğolların Anadolu’yu istila ettiği zaman diliminde yaşamış olan bu tasavvuf şairi Bolu, Sakarya gibi illerde bulunmuş olup bu şehirlerden birinde yaşamış olduğu düşünülmektedir. Bu şehirlerden başka İran, Azerbaycan, Şam , Şiraz ,Sivas ve Maraş dolaylarına da giderek tasavvufla ilgili görüşlerini yaymaya çalışmıştır.
Yunus Emre yaşadığı süre boyunca pek çok şiir yazmış fakat sadece iki tane eser ortaya koymuştur. Eserleri oldukça teferruatlı olmakla birlikte derlemeler türündedir. Yunus Emre’nin en önemli özelliği hiç şüphesiz şiirlerini son derece sade bir dille kaleme almasıdır. Hayatının büyük bir kısmını dergahta geçiren Yunus Emre’nin hiç şüphesiz en bilinen şiiri “Bana seni gerek seni adlı şiiridir.
Yunus Emre’nin yazdığı iki eserinden birisi Divan diğeri ise Risalet-ün Nushiyye’dir. Divan isimli eserine bütün şiirlerini derlemiştir. Diğer eseri olan Risalet-ün Nushiyye ise düz yazı ve şiirlerden oluşmaktadır. Bu eserler öğüt ağırlıklı olarak yazılmış olup sabır , hoşgörü, gibi konular anlatılmış ve cimrilik, kin ve nefret duygularının zararlarından bahsedilmiştir.
Bir çok halk şairi gibi Yunus Emre de asıl ölçüyü hece ölçüsü olarak görür. Bu özelliği ile çağdaşı olduğu şairlerden ayrı olan Yunus Emre Risalet-ün Nushiye adlı eserinde bu tarzın dışına çıkmış ve aruz ölçüsünde de ne kadar kabiliyetli olduğunu ispat etmiştir. Bazı şiirlerinde hocası olan Taptuk Emre’den bahsetmiştir. Aşkın aldı benden beni; Aşı muhteşem bir tarzda anlattığı nadide eserlerinden biridir. Dünya malında gözünün olmadığını ve Allah-u Tealanın sevgisini kazanmak için dünya hayatının yaşanılması gerektiğini vurgular.
Bedenen ve ruhen Allah aşkına adanmışlığı anlatan bir diğer önemli şiiri de Ben yürürüm yana yana adlı eseridir. Yunus Emre yaşamı boyunca insanlara sevgiyi barışı ve hoşgörüyü anlatmaya çalışmıştır. Dünya malına hiçbir zaman tamah etmemiş ve Allah-u Tealaya duyulan sevgi ve muhabbetin hepsinden önce geldiğini vurgulayan eşsiz değerli bir insandır. Yunus Emre 1320 yılında hayata gözlerini yummuştur.
Yunus Emre’nin Eserleri
- Divan
- Risaletü’n Nushiyye
Yunus Emre’nin Şiirleri
- Aşkın Aldı Benden Beni
- Çıktım Erik Dalına
- Dervişlik Dedikleri
- Evvel Bahar Olmayınca
- Evvel Benem Ahir
- Gayrıdır Her Milletten Bu Bizim Milletimiz
- Gel Dosta Gidelim Gönül
- Gel Gör Beni Aşk Neyledi
- Geldi Geçti Ömrüm Benim
- Hak Çalab’ımŞol Cennetin Irmakları
- Şöyle Garip Bencileyin
- Taştın Yine Deli Gönül
- Yar Yüreğim Yar
- Yürü Yürü Yalan Dünya
- Hak Cihana Doludur
- İçübeni Yutan Gelsin
- Dolap Niçin İnilersin
- Elhamdülillah
- İlim Kendin Bilmektir
- Kalanlara Selam Olsun
- Mânâ Evine Daldık
- Miskinlik ile Gelsin
- Nitekim Beni Beni Bildim
- Seni Sıygaya Çeker / Bir Molla Kasım Gelir
- Bir Kez Gönül Yıktınısa
- Biz Kimseye Kin Tutmayız
- Bize Didar Gerek Dünya Gerekmez
