İçindekiler ✔
Ali Kuşçu’nun Hayatı
Ali Kuşçu 15. yy. da yaşamış döneminin mühim matematik ve astronomi bilginlerinden biriydi. Babası Timur zamanında torunu olan Uluğ bey’in yanında doğancıbaşısı görevinde bulunmuştu. Bu sebepten ötürü “Kuşçu” namıyla anılagelmiştir.
Semerkand doğumlu olan Ali Kuşçu burada yetişmiştir ve başta Uluğ Bey olmak üzere devrinin önde gelen ilim insanlarından matematik ve astronomi gibi konularda dersler almıştır. Bir ara Uluğ Bey’den izinsiz Kirman giden Ali Kuşçu onun tepkisini çekmişti. Ancak burada risale yazıp okuması üzerine Uluğ Bey tarafından takdir edilmiştir. Ali Kuşçu Semerkand’a döndüğü sırada hocası Kadızade-i Rumi’nin ölmesinin ardından Uluğ Beyle birlikte yazdığı eseri tamamlamasına yardımcı olmuştur. Bir süre sonra da Uluğ Bey’in Semerkand’dan ayrılmış ve o zaman ki Akkoyunlu hükümdarı olan Uzun Hasan’ın yanına gitmiş ve o zaman Osmanlılarla-Akoyunlular arasında sulhu sağlamsak gayesiyle Fatih Sultan Mehmed’e elçi olarak gitmiştir.
Bilim insanlarına son derece ehemmiyet veren Fatih, Ali Kuşçu gibi değerli bir bilim insanına İstanbul’da kalmasını ve medrese de ders vermesini teklif etmiştir. Bunun üzerine Fatih’in bu teklifine olumlu yanıt veren Ali Kuşçu 200 altınla Ayasofya’ya medrese hocası olarak atanmıştır. Burada ders programları hazırlayan Ali Kuşçu aynı zaman da matematik ve astronomi alanında da dersler vermiştir.
Ali Kuşçu’nun en önemli eseri Otlukbeli savaşından sonra yazdığı Fethiye isimli astronomi alanındaki yapıtıdır. Toplamda üç ana bölümden oluşan bu eserin birinci kısmında gezegenlerin hareketlerinden ve kürelerden bahsedilmektedir. ikinci kısmı ise yeryüzü şekilleri ve iklimler anlatılmaktadır. Ali Kuşçu’nun bir diğer mühim eseri ise Fatih Sultan Mehmet için yazmış olduğu Muhammediye isimli matematik eseridir.
Ali Kuşçu’nun Eserleri
- Risale-i fi’l Fethiye (astronomi, Risale-i fi’l Hey’e adlı eserinin Arapçasıdır)
- Şerh-i Tici Uluğ Bey (astronomi)
- Risale fi’l Muhammediye (matematik, cebir ve hesap)
- Risale-i fi’l Hey’e (astronomi)
